Llambrión: Un llibru de testu de Llingua Asturiana y Lliteratura pa 3º de la ESO. (1)

Ta acabante salir el llibru de testu de Llingua Asturiana y Lliteratura pa 3º de la ESO Llambrión. El llibru naz como consecuencia d’un concursu entamáu pola Conseyería pa dotar al profesoráu de la ESO de llibros de testu. Nel mentáu concursu, el xuráu que decidió alxudicar los llibros (nesti sacábense los de 1º y 3º) albidró, y asina lo fizo, que yera bono alxudicar el de 1º a una editorial y el de 3º a otra. L’alxudicación cubría la mitá de la edición y, amás, los llibros nun podíen vendese a un preciu superior a quince euros, esto ente otres condiciones.

Llambrión ye’l llibru de 3º, que forma parte del proyeutu Picos de llibros pa la enseñanza de la Llingua Asturiana y Lliteratura pa los cuatro cursos de la ESO, titulaos respeutivamente: Castil, Urriellu, Llambrión y Torrecerréu, que con gran esfuerzu y muncha suerte dirán viendo la lluz pasu ente pasu.

Nun ye esti’l llugar pa facer una crítica a la alministración (escasu presupuestu, francimientu de proyeutos completos pa la ESO, torga de la necesaria coordinación pedagóxica,...) polo tanto nun vamos facelo. Sí vamos comentar, más que seya penriba, les carauterístiques de Llambrión.

Ye esti un llibru con un enfoque comunicativu ( presenta como novedá na enseñanza de la Llingua un especial procuru nel tratamientu de la “llingua oral”- toles lleiciones entamen con un apartáu que se titula Falar y más falar-, con actividaes arreyaes a los intercambeos comunicativos orales y tratando dixebraos rexistros llingüísticos); amás, nel siguiente apartáu Mirando pola llingua, trátense cuestiones cuando orales, que complementen l’apartáu anterior, cuando escrites, pero siempre en contestos comunicativos de la vida cotidiana del alumnáu; nun escaez el llibru la necesaria reflexón sobre la llingua nel apartáu Gramática y aplicación; presenta darréu un apartáu d’ Ortografía, onde se curia pola correuta escritura y ortoloxía de les lletres y soníos; pasa a continuación a arriquecer el léxicu del alumnáu nel apartáu Léxicu, onde se fai un abondosu trabayu rellacionáu cola formación de pallabres de según les dixebraes formes de facelo; aporta dempués la Lliteratura con tres páxines titulaes, respeutivamente, Testos, Les formes lliteraries y Taller de Lliteratura, nes que s’ufierta, nesti orden, un testu d’un autor lliterariu actual, unes pincelaes- lo suficiente pal nivel- d’información lliteraria y, pa finar, una serie de preseos qu’intenten que l’alumnáu pierda’l mieu a enfrentase, lliterariamente, a la fueya en blanco, ye dicir que se llance a escribir; continúa’l llibru con dos páxines más titulaes Cultura vivo, nes que se toquen temes del curriculum de la ESO d’una forma orixinal: nuna d’elles tóquense temes “universales”, na otra páxina tócase’l mesmu tema pero “local”; la páxina siguiente trata Téuniques de trabayu intelectual, que tanto interesa trabayar colos alumnos/es y fina la unidá con una páxina d’Evaluación. Toos estos apartaos encartien n’otros mayores titulaos: Llingua oral; Conocencia de la llingua; Lliteratura y Afondamientu. Son en total ocho unidaes. Dempués de la cuarta y de la octava amuesa’l llibru dos Proyeutos, ún de trabayu y otru d’investigación.

El llibru concíbese, en tou momentu como nun podía ser d’otra miente, como un llibru pa una Llingua A. Ye dicir tien material abondo como si se tratare d’una llingua normalizada. Y ello por dos motivos: unu, porque asina’l profesor/a pue escoyer aquelles actividaes que más-y encartien pa colo sos alumnos/es y tenga bayura d’elles; otru, porque asina, de dalguna forma ta presionándose p’algamar esi estatus que se nos niega, per agora.

Cuenta, na solapa del llibru, con un CD nel que tán grabaos tolos diálogos del apartáu oral y tolos testos lliterarios, dalgún pol propiu autor. Asina mesmo, ta pa salir otru CD, esclusivu pal profesor/a, nel que s’afondará en materiales variaos pa nun repetir siempre les mesmes actividaes y orientaráse na midía lo posible’l llabor del profesoráu.

Al nun apaecer na portada del llibru dala referencia al cursu pal que va empobináu y cuntando cola desigual formación del alumnáu de Llingua Asturiana y Lliteratura, el llibru pue emplegase en 3º cursu y en 4º tamién.

L’equipu de profesores que lu fizo espera que vos preste, vos seya útil y lu empleguéis. Asina mesmo encamienta a tol profesoráu que d’alcontrar dalgún error o querer facer daqué suxerencia pue dirixise a trabe@asturies.org

Berto Cobreros Gil

(1) Nel Boletín del SUATEA. Añu 2005.